Psychosociale arbeidsbelasting en veiligheid: een blinde vlek op de werkvloer?

jul 31, 2025 | Nieuws

Samenspel tussen werkdruk en veiligheid

Psychosociale arbeidsbelasting (PSA) krijgt steeds meer aandacht als risicofactor voor gezondheid en duurzame inzetbaarheid. Toch blijft de relatie tussen PSA en arbeidsveiligheid vaak onderbelicht. Dat blijkt uit een literatuurstudie uitgevoerd door TNO in opdracht van de Nederlandse Arbeidsinspectie. De studie brengt in kaart hoe psychosociale factoren zoals werkstress, intimidatie, agressie of een te hoge werkdruk kunnen bijdragen aan onveilige situaties op de werkvloer.

PSA blijkt niet alleen een bron van verzuim en uitval, maar ook een indirecte veroorzaker van ongelukken. Werknemers die onder hoge druk staan of kampen met mentale uitputting, blijken vaker fouten te maken of veiligheidsprocedures over te slaan. Andersom kunnen ook onveilige omstandigheden op de werkvloer bijdragen aan psychosociale klachten, wat wijst op een wederkerige relatie.

Uitdaging voor beleid en praktijk

Volgens de onderzoekers ligt hier een duidelijke opdracht voor zowel beleid als praktijk. Op beleidsniveau vraagt het onderwerp om meer integratie tussen PSA-beleid en arbobeleid rond fysieke veiligheid. In de praktijk betekent dit dat organisaties hun risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) breder zouden moeten insteken. Een aparte checklist voor fysieke risico’s is niet meer voldoende; ook de psychosociale dimensie verdient een structurele plek.

Daarnaast blijkt uit de studie dat leidinggevenden een cruciale rol spelen. Zij kunnen vroegtijdig signalen opvangen, maar voelen zich daar lang niet altijd voldoende voor toegerust. Training en bewustwording op dit vlak kunnen bijdragen aan een cultuur waarin veiligheid – zowel fysiek als mentaal – als gezamenlijke verantwoordelijkheid wordt gezien.

Relevantie voor professionals in arbeid en gezondheid

Voor professionals in het domein van arbeid, gezondheid en inzetbaarheid biedt deze studie waardevolle inzichten. Of je nu werkt als casemanager, arbeidsdeskundige of HR-adviseur: een integrale blik op veiligheid en werkdruk is essentieel. De uitdaging ligt in het erkennen van PSA als factor in veiligheidsrisico’s, en in het ontwikkelen van preventieve strategieën die verder gaan dan enkel fysieke maatregelen.

Lees het volledige artikel op de website van Leren voor Veiligheid.