Sinds 1 januari 2025 handhaaft de Belastingdienst strenger op schijnzelfstandigheid. Hoewel de verwachte schokgolf op de arbeidsmarkt uitbleef, blijkt vooral de zorgsector in de knel te zitten. Personeelstekorten, onduidelijkheid over regelgeving en terughoudendheid bij opdrachtgevers zorgen voor complexe situaties. Wat is er aan de hand, en hoe kunnen zorginstellingen en zzp’ers zich hierop voorbereiden?
De impact op de zorg
In het eerste kwartaal van 2025 verdwenen 52.000 banen voor zelfstandigen, en tienduizenden zzp’ers schreven zich uit bij de Kamer van Koophandel. Hoewel de Belastingdienst in dit overgangsjaar nog geen boetes oplegt, zijn opdrachtgevers terughoudend in het inhuren van zzp’ers. Vooral in de zorg leidt dit tot problemen: cliënten krijgen minder zorg, familieleden moeten bijspringen, en essentiële zorgtaken blijven liggen.
Waarom knelt het in de zorg?
De zorgsector kampt al jaren met personeelstekorten. Veel zorgprofessionals kozen voor het zzp-schap vanwege meer zeggenschap over werktijden en hogere verdiensten. Met de nieuwe handhaving proberen zorginstellingen zzp’ers in loondienst te krijgen, maar dit lukt vaak niet. Tegelijkertijd is de behoefte aan flexibele krachten groot, vooral tijdens vakantieperiodes of ziektevervanging. Die mismatch tussen behoefte en mogelijkheden legt de pijnpunten van het nieuwe beleid bloot.
Wat betekent dit voor zzp’ers en opdrachtgevers?
Zzp’ers moeten aantonen dat ze echt zelfstandig zijn: meerdere opdrachtgevers, eigen tarieven en geen directe aansturing. Opdrachtgevers riskeren naheffingen als blijkt dat er sprake is van schijnzelfstandigheid. Hoewel 2025 een overgangsjaar is, wordt vanaf 2026 strenger gehandhaafd. Voor zowel zelfstandigen als instellingen is dit het moment om werkrelaties kritisch tegen het licht te houden.
Praktische stappen voor zorginstellingen en zzp’ers
Voor zorginstellingen:
-
Evalueer de inzet van zzp’ers en beoordeel of de samenwerking voldoet aan de criteria voor zelfstandigheid.
-
Overweeg alternatieven zoals detachering of het aanbieden van flexibele dienstverbanden.
-
Zorg voor duidelijke overeenkomsten en leg afspraken goed vast.
Voor zzp’ers:
-
Werk voor meerdere opdrachtgevers om afhankelijkheid te verminderen.
-
Bepaal zelf je tarieven en werktijden.
-
Gebruik eigen materialen en middelen waar mogelijk.
-
Houd je administratie op orde en zorg voor een professionele uitstraling.
Conclusie
De strengere handhaving op schijnzelfstandigheid heeft de zorgsector voor uitdagingen gesteld. Zowel zorginstellingen als zzp’ers moeten zich aanpassen aan de nieuwe realiteit. Door proactief te handelen en duidelijke afspraken te maken, kunnen beide partijen zich voorbereiden op de toekomst en de continuïteit van zorg waarborgen.
Werk jij als zzp’er of opdrachtgever in de zorg en herken je dit? Deel je ervaringen in de reacties.
Bron: NOS (2 mei 2025) – “Na vier maanden met strengere zzp-regels knelt het vooral nog in de zorg”
https://nos.nl/l/2565865