Psychische klachten vormen tegenwoordig een belangrijke oorzaak van arbeidsverzuim, is te lezen op Medisch Contact in een column van Esther Fenema. Veel werknemers die te maken krijgen met psychische aandoeningen, zoals depressie, worden vaak langdurig arbeidsongeschikt verklaard. Dit gebeurt soms op basis van goedbedoelde, maar niet altijd evidence-based adviezen. Dit artikel bespreekt het belang van werk als onderdeel van herstel en pleit voor een meer genuanceerde benadering door bedrijfsartsen.
Het verhaal van Stefanie
Stefanie is een wetenschapper die altijd veel waarde hechtte aan haar werk. Na een moeilijke periode in haar persoonlijke leven en het stoppen met antidepressiva, ontwikkelde ze opnieuw een depressie. In overleg met de bedrijfsarts van haar onderzoeksinstituut werd besloten dat ze zes maanden niet zou werken, om haar de kans te geven te herstellen. Echter, dit advies had een averechts effect. In plaats van te herstellen, werd Stefanie somberder en raakte ze steeds meer geïsoleerd.
Dit roept de vraag op of het langdurig thuiszitten werkelijk het beste advies is voor iemand met psychische klachten. Voor mensen zoals Stefanie, die veel eigenwaarde ontlenen aan hun werk, kan het juist schadelijk zijn om ze langdurig van hun werk weg te houden.
Werken als onderdeel van herstel
Uit onderzoek gepubliceerd in de Journal of Occupational Rehabilitation blijkt dat werknemers met een hoge mate van zelfredzaamheid sneller en vaker terugkeren naar werk dan werknemers met minder zelfredzaamheid. Zelfredzaamheid wordt gedefinieerd als het vertrouwen dat iemand heeft in zijn of haar vermogen om bepaald gedrag te vertonen, in dit geval om te werken.
Werken biedt structuur, afleiding, sociale contacten en zingeving. Dit zijn allemaal factoren die kunnen bijdragen aan het herstel van iemand met psychische klachten. Door volledig afstand te nemen van werk, kan men juist het tegenovergestelde effect bereiken: een toename van gevoelens van nutteloosheid en isolatie, wat het herstel kan bemoeilijken.
Oproep aan bedrijfsartsen
Bedrijfsartsen spelen een cruciale rol bij het bepalen van het juiste hersteltraject voor werknemers met psychische klachten. Het is belangrijk dat zij oog hebben voor de complexiteit van psychische gezondheidsproblemen op de werkvloer en dat zij maatwerk leveren. Dit betekent dat zij verder moeten kijken dan alleen de klachten van de werknemer, en ook moeten overwegen wat de werknemer nodig heeft om te kunnen herstellen.
In sommige gevallen kan het beter zijn om iemand gedeeltelijk te laten werken, zelfs als dit met enige aanpassingen of ondersteuning gepaard gaat. Dit kan bijdragen aan een sneller en duurzamer herstel dan wanneer iemand volledig arbeidsongeschikt wordt verklaard.