De discussie rondom schijnzelfstandigheid en strengere handhaving houdt de gemoederen in Den Haag flink bezig. Dit is te lezen in artikelen van de Volkskrant en het Nederlands Dagblad. Minister Eddy van Hijum van Sociale Zaken en Werkgelegenheid probeert een balans te vinden tussen duidelijkheid bieden en zorgen wegnemen. Maar wat verandert er nu echt, en wat betekent dit voor zzp’ers en werkgevers? Hieronder leggen we het uit in heldere taal.
Wat is er aan de hand met schijnzelfstandigheid?
Vanaf 1 januari 2025 gaat de Belastingdienst strenger controleren op schijnzelfstandigheid. Dit betekent dat ze kijken of iemand wel écht zzp’er is of eigenlijk in loondienst zou moeten werken. Dit was jarenlang gedoogd, maar daar komt nu een einde aan. Volgens Van Hijum is dit nodig om misstanden tegen te gaan, zoals uitbuiting, oneerlijke concurrentie en een lagere bijdrage aan sociale zekerheid.
Toch zorgt dit voor veel onrust, zowel bij de 1,3 miljoen zzp’ers in Nederland als bij werkgevers. Want wat mag straks nog wel? En hoe zit het met de stijgende kosten als zzp’ers via uitzendbureaus gaan werken?
Waarom is er zoveel onrust?
Veel zzp’ers zijn onzeker over wat de strengere handhaving precies voor hen betekent. De criteria en regels zijn niet altijd even duidelijk. Ook blijkt uit cijfers dat 40% van de zzp’ers nu al opdrachten misloopt door de onduidelijkheid. Voor werkgevers in sectoren met een personeelstekort, zoals de zorg en kinderopvang, dreigt een ander probleem: de kosten kunnen flink stijgen als zzp’ers kiezen voor detachering.
Daarnaast benadrukken Kamerleden zoals Thierry Aartsen (VVD) dat veel zelfstandigen helemaal geen behoefte hebben aan een vast contract. Zij kiezen juist bewust voor vrijheid en flexibiliteit. Als zij via dure uitzendbureaus moeten werken, kan dat extra druk zetten op sectoren die toch al krap zitten.
Wat zegt Minister Van Hijum?
Van Hijum probeert de gemoederen te bedaren en belooft een zachte aanpak. Hij geeft aan dat er in het begin ‘coulant’ gehandhaafd zal worden – boetes worden niet direct opgelegd. Bovendien blijft hij in gesprek met sectoren om de impact van de veranderingen goed te monitoren.
Hij wijst er ook op dat de handhaving niet per se betekent dat iedereen terug naar loondienst moet. Er blijven volgens hem genoeg mogelijkheden over voor zelfstandigen. Op platforms zoals hetjuistecontract.nl kunnen zzp’ers en werkgevers informatie vinden over wat wél mag.
Werkgevers moeten meedenken
Een belangrijk deel van de verantwoordelijkheid ligt volgens Van Hijum bij werkgevers. Hij roept hen op om flexibeler te worden en meer tegemoet te komen aan de wensen van moderne werknemers, zoals zelf regie hebben over werktijden en vakanties. Dit kan helpen om meer mensen voor een vast contract te laten kiezen.
Toch blijft Aartsen kritisch. Hij vindt dat de minister de zorgen over de gevolgen bagatelliseert. Vooral in sectoren zoals het onderwijs, waar 73% van de zzp’ers niet zit te wachten op een vast contract, blijft hij vrezen voor verdere problemen.
Wat betekent dit nu écht voor jou als zzp’er of werkgever?
Als zzp’er is het belangrijk om te checken of je huidige manier van werken voldoet aan de regels. Gebruik bijvoorbeeld tools zoals hetjuistecontract.nl om te zien waar je aan moet voldoen. Voor werkgevers is het slim om alvast na te denken over hoe je flexibele arbeidsvoorwaarden kunt aanbieden in vaste contracten.
Hoewel de veranderingen spannend kunnen zijn, benadrukt Van Hijum dat de ruimte voor zzp’ers blijft bestaan. Maar één ding is zeker: de tijd van gedogen is voorbij, en iedereen zal zich moeten aanpassen.