De nieuwe kennisbundel van het Nationaal Innovatiecentrum Leefstijl in de Gezondheidszorg (NILG) laat zien dat leefstijlinterventies een steeds stevigere wetenschappelijke basis hebben. Waar de bundel van 2019 nog vooral pleitte vóór meer aandacht voor leefstijl in de zorg, toont de editie van 2025 dat die integratie inmiddels breed in gang is gezet. Toch is het kantelpunt nog niet bereikt: de transitie van ziekte & zorg naar gezondheid & gedrag vraagt om versnelling.
Leefstijl als onderdeel van behandeling
Volgens de auteurs heeft een behandeling meer effect wanneer leefstijlfactoren – zoals voeding, beweging, slaap en stress – structureel worden meegenomen. Een gezonde leefstijl helpt niet alleen om herstel te bevorderen, maar voorkomt ook vermijdbare behandelingen, ziekenhuisopnames en medicatiegebruik. Daarmee draagt leefstijlgeneeskunde bij aan lagere zorgkosten en een duurzamer zorgstelsel.
De kennisbundel maakt duidelijk dat leefstijl inmiddels voorkomt in 66 procent van de medische richtlijnen, al ontbreekt vaak nog een concreet handelingsperspectief. Slechts de helft van de zorgverleners bespreekt leefstijl consequent met patiënten.
Breder perspectief: gezondheid behouden
Het NILG pleit voor een verschuiving van ziektebestrijding naar gezondheidsbehoud en veerkracht. Leefstijlinterventies blijken niet alleen effectief bij aandoeningen zoals hart- en vaatziekten, kanker of diabetes, maar ook bij het verbeteren van kwaliteit van leven, mentaal functioneren en sociale verbondenheid. De bundel benadrukt dat leefstijl niet alleen een individuele verantwoordelijkheid is, maar ingebed moet worden in beleid, zorg en de sociale omgeving.
Van projecten naar systeemaanpak
De betrokken partijen – waaronder de Coalitie Leefstijl in de Zorg, TNO en RIVM – zien een groeiende consensus over het belang van leefstijl binnen de curatieve zorg. De uitdaging ligt nu in opschaling: van losse pilots naar structurele inbedding in zorgsystemen en regionale samenwerking. Alleen door een gezamenlijke aanpak van zorgorganisaties, werkgevers, beleidsmakers en patiëntenorganisaties kan de omslag duurzaam worden gemaakt.
Lees het volledige document hier.