Nachtwerk vergroot kans op fouten en ongevallen
Nachtwerkers lopen een verhoogd risico op ongevallen, verminderde alertheid en gezondheidsproblemen. Dat blijkt uit een literatuurstudie van TNO, uitgevoerd in opdracht van de Nederlandse Arbeidsinspectie. In het onderzoek wordt de relatie tussen nachtwerk en veiligheid onder de loep genomen. Vermoeidheid, verstoorde biologische ritmes en beperkte toegang tot ondersteuning spelen hierin een belangrijke rol.
De risico’s zijn breed: van kleinere vergissingen tot ernstige arbeidsongevallen. Vooral in sectoren zoals transport, industrie en zorg, waar 24-uursdiensten gangbaar zijn, blijkt nachtwerk een structurele risicofactor. Daarbij geldt dat de kans op fouten en incidenten toeneemt naarmate een nachtdienst langer duurt of wanneer er meerdere nachtdiensten op rij worden gewerkt.
Beperkte preventieve maatregelen in de praktijk
Hoewel de risico’s bekend zijn, blijkt uit de studie dat veel organisaties moeite hebben met het doorvoeren van effectieve preventieve maatregelen. Er is vaak weinig bewustzijn van de specifieke gevaren van nachtwerk en de maatregelen blijven veelal beperkt tot roostertechnische oplossingen. Denk aan het verkorten van nachtdiensten of het inbouwen van rustmomenten.
De onderzoekers pleiten daarom voor meer structurele aandacht voor veiligheid bij nachtwerk – niet alleen in de vorm van roosters, maar ook via training, goede verlichting, begeleiding en een cultuur waarin alertheid bespreekbaar is. Daarbij is het van belang dat leidinggevenden en HR-professionals leren signaleren wanneer vermoeidheid of verstoring van het dag-nachtritme invloed heeft op prestaties en veiligheid.
Wat betekent dit voor professionals?
Voor professionals in arbeid, gezondheid en inzetbaarheid is het relevant om bij nachtwerk niet alleen naar productiviteit en beschikbaarheid te kijken, maar expliciet ook naar veiligheid. In de risico-inventarisatie en het preventiebeleid hoort nachtwerk een prominente plek te krijgen. Het ondersteunen van medewerkers die regelmatig ’s nachts werken vraagt om maatwerk en structurele monitoring. Dat is niet alleen in het belang van de werknemer, maar ook van de organisatie als geheel.
Lees het volledige artikel op de website van Leren voor Veiligheid.